Menu
Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΑΠΛΗΣ ΒΡΟΓΧΟΣΚΟΠΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΟΙ 2 ΤΥΠΟΙ ΕΝΔΟΒΡΟΓΧΙΚΟΥ ΥΠΕΡΗΧΟΥ CONVEX–PROBEEBUSΚAIRADIAL–EBUSΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΕ ΑΛΛΟ ΣΗΜΕΙΟ ΤΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ
ΚΑΠΟΙΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΛΗΨΗΣ ΒΙΟΨΙΑΣ ΑΛΛΗΛΟΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΤΥΠΟΥΣ ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ
Βρογχοσκόπηση ονομάζεται η διαδικασία κατά την οποία ο πνευμονολόγος εξετάζει τους μεγάλους αεραγωγούς την τραχεία και τους βρόγχους που αποτελούν πολύ σημαντικές οδούς για τη μεταφορά του αέρα στους πνεύμονες.
Στα τέλη του 19ου αιώνα (1890) ο GustavKillian, ήταν ο πρώτος που κατόρθωσε να εξετάσει τραχεία ασθενούς, χρησιμοποιώντας ένα είδος λαρυγγοσκοπίου. Με την εμπειρία που απέκτησε, σε σύντομο χρονικό διάστημα αφαίρεσε όγκο στο δεξί βρογχικό δένδρο ασθενούς, πραγματοποιώντας την πρώτη βρογχοσκόπηση. Δεκαπέντε χρόνια αργότερα ο ChevalierJackson, κατασκεύασε το πρώτο άκαμπτο βρογχοσκόπιο, το οποίο σταδιακά υιοθετήθηκε καθολικά από την ιατρική κοινότητα. Με την εξέλιξη της τεχνολογίας, ο ιάπωνας ΟIkeda, τo1968, εισήγαγε το εύκαμπτο βρογχοσκόπιο (ινοβρογχοσκόπιο) και τέλος, το 1987 άρχισε η ευρεία υιοθέτηση του βίντεο – βρογχοσκοπίου.
Οι λόγοι για τους οποίους απαιτείται η βρογχοσκόπηση είναι πολλοί όπως θα δούμε και πιο κάτω, αλλά συνοπτικά, οι πιο κοινοί είναι οι ενδείξεις βήχα, βήχα που συνοδεύεται από αιμόπτυση ή και ευρήματα σκιών σε ακτινογραφίες θώρακος όπου μπορούν να εντοπιστούν όγκοι σε κάποιον βρόγχο, αλλά και υπόνοιες καρκίνου του πνεύμονα.
Η βρογχοσκόπηση μπορεί να πραγματοποιηθεί με την χρήση είτε εύκαμπτου, είτε άκαμπτου βρογχοσκοπίου με την κάθε μέθοδο να έχει τα δικά της πλεονεκτήματα και δυσκολίες. Αμφότεροι οι τύποι βρογχοσκοπίου έχουν ένα πλευρικό κανάλι, μέσω του οποίου μπορεί να περάσει και να οδηγηθεί προς το κάτω άκρο του ένας λεπτός καθετήρας, συνοδευόμενος από μία λαβίδα βιοψίας. Ο καθετήρας χρησιμοποιείται για την λήψη μικρού δείγματος για βιοψία από την εσωτερική επένδυση των βρόγχων, ή να αφαιρέσει μικρά αντικείμενα από τους αεραγωγούς. Ας τα δούμε όμως πιο αναλυτικά:
ΕΥΚΑΜΠΤΟ ΒΡΟΓΧΟΣΚΟΠΙΟ: Το εύκαμπτο, ευέλικτο ή ινοβρογχοσκόπιο χρησιμοποιείται στις περισσότερες τεχνικές βρογχοσκόπησης. Γίνεται με τοπική αναισθησία, όπου ο ιατρός ψεκάζει την μύτη και το πίσω μέρος του λαιμού του ασθενούς με ένα τοπικό αναισθητικό, συνήθως ξυλοκαΐνη, προκαλώντας μούδιασμα. Επειδή υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο ασθενής μπορεί να νιώσει δυσφορία με τη διαδικασία, του χορηγείται και κάποιο ενέσιμο κατασταλτικό, ώστε να τον βοηθήσει να χαλαρώσει ( μέθη).
Η είσοδος του βρογχοσκοπίου συνήθως γίνεται μέσω της ρινικής κοιλότητας, μπορεί όμως να γίνει και μέσω του στόματος, με στοματοτραχειακό σωλήνα ή μέσω προυπάρχουσας τραχειοστομίας. Προηγουμένως, ελέγχονται εργαστηριακά η πηκτικότητα του αίματος ενώ ο καρδιακός ρυθμός και η αρτηριακή πίεση παρακολουθούνται συνεχώς αφού ο ασθενής είναι συνδεδεμένος με μόνιτορ καθ’ όλη τη διάρκεια της επέμβασης. Μπορεί να συνδεθεί επίσης ένα οξύμετρο παλμού στο δάχτυλο του ασθενούς, που ελέγχει την περιεκτικότητα του αίματος σε οξυγόνο και πληροφορεί τον γιατρό εάν πρόκειται να χρειαστεί επιπλέον οξυγόνο για όσο διαρκέσει η βρογχοσκόπηση.
Ο γιατρός εισάγει την άκρη του βρογχοσκοπίου στο ρουθούνι της μύτης ή μέσω του στόματος εάν η ρινική κοιλότητα έχει στένωση. Ακολούθως, το οδηγεί με ήπιο τρόπο, στο το πίσω μέρος του λαιμού και στην συνέχεια στον λάρυγγα του εξεταζόμενου. Ο γιατρός παρατηρεί και εξετάζει με το βρογχοσκόπιο την εσωτερική επένδυση της τραχείας και των μεγάλων βρόγχων που είναι οι κύριοι αεραγωγοί. Επίσης, με την βοήθεια μιας κάμερας τοποθετημένης στο άκρο του, το βρογχοσκόπιο μεταδίδει εικόνες σε μια οθόνη τηλεόρασης προσφέροντας πολύτιμες οπτικές πληροφορίες στον γιατρό. Τα σύγχρονα βιντεο βρογχοσκόπια παρέχουν εντυπωσιακή ευκρίνεια εικόνας.
Μέσω της διαδικασίας, παρέχεται η δυνατότητα στον γιατρό να λάβει δείγματα από τα εσωτερικά τοιχώματα (η λήψη των οποίων είναι εντελώς ανώδυνη) τα οποία αποστέλλονται σε εργαστήριο για μικροσκοπικό έλεγχο και βιοψία. Και αυτό επειδή υπάρχει η δυνατότητανα προωθούνται βελόνες βιοψίας και ψήκτρες για λήψη ξεσμάτων,καθετήρες και ασκίδια και για συλλογή και απομάκρυνση ξένων σωμάτων. Οι λαβίδες βιοψίας είναι διαθέσιμες σε διάφορα μεγέθη, έχουν λείους ή πριονωτούς σιαγόνες, και μερικές έχουν μια μικρή ακίδα μεταξύ αυτών για σταθεροποίηση. Η χρήση ομαλών σιαγόνων μπορεί να μειώνει τον ιστικό τραυματισμό και, επομένως τυχόν αιμορραγία.
Η συνολική διαδικασία, που περιλαμβάνει την προετοιμασία του ασθενούς, την βρογχοσκόπηση και την παρακολούθηση του ασθενούς διαρκεί μία με δύο ώρες, εκ των οποίων για την κύρια εξέταση απαιτούνται από δέκα έως τριάντα λεπτά. Η εξέταση με εύκαμπτο βρογχοσκόπιο είναι εύκολη στο χειρισμό της, χάρις την ευλυγισία του που βοηθά στον εκτεταμένο έλεγχο ολόκληρου του τραχειοβρογχικού δέντρου.
ΑΚΑΜΠΤΟ ΒΡΟΓΧΟΣΚΟΠΙΟ: Σε αυτή τη διαδικασία εξέτασης απαιτείται ολική αναισθησία του ασθενούς και προσφέρεται η δυνατότητα ελέγχου μόνο των κύριων βρόγχων. Το άκαμπτο βρογχοσκόπιο μοιάζει με ένα λεπτό και ίσιο τηλεσκόπιο και δεν χρησιμοποιείται ευρέως, ωστόσο μπορούν να εισαχθούνδιάφορα θεραπευτικά μέσα, όπως η εξαίρεση με τη βοήθεια laser, η προώθηση ενδοβρογχικών διαστολέων (stents) ,η τοποθέτηση ενδοβρογχικού ασκού (για άσκηση τοιχωματικής πιέσεως κι αιμόσταση), ηλεκτροκαυτηριάσεις, αργοπηξίακαι κρυοθεραπεία. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί από κοινού με εύκαμπτο βρογχοσκόπιο που μπορεί να είναι αναγκαίο για την επισκόπηση στενωμένων ή περιφερικών βρόγχων.
Μόλις ολοκληρωθεί η βρογχοσκόπηση, οι εξεταζόμενοι που έχουν υποστεί είτε μερική είτε ολική αναισθησία ανάλογα με την μέθοδο που εκτελέστηκε, θα πρέπει να οδηγηθούν σε δωμάτιο ανάνηψης ώστε να ελεγχθεί η κατάστασή τους. Ελέγχεται η αιμοδυναμική σταθερότητά τους και η αναπνοή. Επιβάλλεται δε να μην φάνε ούτε να πιουν κάτι, για διάστημα τριάντα λεπτών ή μίας ώρας, όσο δηλαδή χρειάζεται για να παρέλθει η δράση του τοπικού αναισθητικού. Εάν είναι εξωτερικοί ασθενείς, μετά το πέρας της διαδικασίας μπορούν να επιστρέψουν στις συνήθεις δραστηριότητές τους ή στον θάλαμο παρακολούθησης εάν πρόκειται για νοσοκομειακές περιπτώσεις.
Υπάρχει μία πλειάδα λόγων για τους οποίους πρέπει να γίνει μια βρογχοσκόπηση και όλες είναι κρίσιμης και ζωτικής σημασίας για την ορθή λειτουργία του αναπνευστικού συστήματος του ασθενούς. Που συγκεκριμένα, περιλαμβάνει:
Πολύ σημαντικές είναι και οι θεραπευτικές χρήσεις της βρογχοσκόπησης, όπου συνοπτικά αναφέρουμε:
Η συντριπτική πλειοψηφία των εξεταζόμενων σε βρογχοσκόπηση δεν έχει παρουσιάσει καμιά σοβαρή επιπλοκή σε ποσοστό μάλιστα που μόλις αγγίζει το ένα τοις χιλίοις. Σε πολύ μικρό στατιστικό δείγμα έχει εμφανιστεί κάποιος αυξημένος κίνδυνος για εμφάνιση λοίμωξης στο λαιμό ή στην περιοχή του στήθους. Υπό φυσιολογικές λοιπόν συνθήκες, μετά το πέρας της εξέτασης ο ασθενής μπορεί να νιώσει την μύτη και τον λαιμό του ερεθισμένο για μία περίπου ημέρα ή τη φωνή του βραχνιασμένη. Κάποια σημάδια κόπωσης, υπνηλίας ή καρδιακών αρρυθμιών που μπορεί να νιώσει, είναι φυσιολογικό αποτέλεσμα της λήψης του ηρεμιστικού φαρμάκου.
Υψηλότερο κίνδυνο παρουσιάζουν οι ασθενείς από του οποίους έχει ληφθεί δείγμα βιοψίας. Η πλειοψηφία των περιπτώσεων που μπορεί να έχει επιπλοκές, απλώς εμφανίζει λίγο αίμα στα πτύελα κατά την διάρκεια της επόμενης ημέρας. Σε κάποιες μεμονωμένες ακραίες κλινικές περιπτώσεις, έχει προκληθεί βλάβη στον πνεύμονα όταν κρίθηκε απαραίτητο να ληφθεί δείγμα για βιοψία από τον πνευμονικό ιστό χωρίς όμως σοβαρές επιπλοκές.
Κάποια άλλα ζητήματα που θα πρέπει να ελεγχθούν, είναι κυρίως προληπτικού χαρακτήρα και αφορούν κυρίως την προετοιμασία του ασθενούς για την εξέταση. Θα πρέπει λοιπόν να ελεγχθεί το ιστορικό του ασθενούς για το κατά πόσον προκύπτει ενδεχόμενη ευαισθησία στα φάρμακα που θα χρησιμοποιηθούν κατά την βρογχοσκόπηση και εάν η παρούσα κατάσταση προβάλλει κινδύνους από αυτή την εξέταση. Επίσης, θα πρέπει να διασαφηνιστεί στον ασθενή εάν πρέπει να χορηγηθεί αγωγή πριν ή κατά τη βρογχοσκόπηση, όπως κορτικοειδή για άσθμα, ινσουλίνη για σακχαρώδη διαβήτη. Επίσης η λήψη αντιπηκτικών φαρμάκων θα πρέπει να έχει διακοπεί κατά τις οδηγίες του γιατρού . Κατά τη βρογχοσκόπηση επίσης θα πρέπει να έχουν ληφθεί μετρά για ανάγκη πρόσθετων φαρμάκων, συμπληρωματικό οξυγόνο, ή επιπλέον καταστολή, κάτι που αναλαμβάνει ο εξετάζων ιατρός. Για τους λόγους αυτούς η βρογχοσκόπηση εκτελείται σε περιβάλλον νοσοκομειακό σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα.
Συνοψίζοντας, θα πρέπει να τονίσουμε ότι οι εργαστηριακές εξετάσεις, η άριστη συνεργασία του πνευμονολόγου ιατρού με τον ασθενή – εξεταζόμενο, το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς και η σωστή προετοιμασία και φυσικά η εμπειρία του βρογχοσκόπου αποτελούν τον συνδυασμό εκείνο που μπορούν να οδηγήσουν σε μια απολύτως σημαντική εξέταση που μπορεί να σώσει ακόμη και τη ζωή μας. Άλλωστε, στο κοντινό μέλλον η εικονική τρισδιάστατη βρογχοσκόπηση που έχει αρχίσει τα πρώτα μεγάλα της βήματα θα εκτελείται όλο και συχνότερα, αποτελώντας το μέλλον της βρογχοσκόπησης. Οι εξελίξεις της πληροφορικής και της μικροτεχνολογίας αλλά και το ευρύ φάσμα εφαρμογών και άλλων νεότερων βρογχοσκοπικών τεχνικών, έχουν δώσει τα τελευταία χρόνια τεράστια ώθηση στο πεδίο της επεμβατικής και θεραπευτικής βρογχοσκόπησης, ανοίγοντας σημαντικούς διαύλους για την αντιμετώπιση πολλών ασθενειών.
